Vào ngày 8/10 vừa qua, lần đầu tiên sau 46 năm đóng cửa, khách du lịch được phép quay trở lại khu nghỉ mát bị bỏ hoang ở Varosha, một quận bị chia cắt thuộc thành phố cổ Famagusta trên đảo Cyprus.
Trước khi bị đóng cửa, Varosha vốn là một trong những khu nghỉ mát ven biển quyến rũ nhất Địa Trung Hải, thu hút rất đông giới nhà giàu và những người nổi tiếng tới nghỉ ngơi. Các ngôi sao hàng đầu như Elizabeth Taylor, Richard Burton, Sophia Loren và Brigitte Bardot từng đi nghỉ ở đó.
Vào thời kỳ hoàng kim khoảng thập niên 1970, bãi biển nơi đây thu hút hàng trăm du khách, lấp đầy các nhà hàng và quán cà phê mục nát ở nơi từng có hơn 12.000 phòng khách sạn và 25.000 cư dân.
Ersin Tatar, thủ lĩnh phe ly khai tự nhận là Cộng hòa bắc Cyprus Thổ Nhĩ Kỳ (chỉ được Ankara công nhận), cho biết muốn hồi sinh Varosha, lấy lại vinh quang trước đây bằng cách mở cửa bãi biển dài 1,5 km. Động thái này gây ra các cuộc phản đối, biểu tình trên khắp đảo Cyprus. Phe đối lập với Bắc Cyprus và Thổ Nhĩ Kỳ là Cộng hòa Cyprus và Hy Lạp tức giận vì hành động này có nguy cơ làm thổi bùng xung đột, vốn được cho là nguyên nhiên khiến Varosha đột ngột bị bỏ hoang.
Tổng thống Cyprus Nicos Anastasiades khẳng định hành động mở cửa một phần resort “rõ ràng vi phạm luật pháp quốc tế và các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc”.
Trong khi đó, Thủ tướng Hy Lạp Kyriakos Mitsotakis cho biết: “Quyết định này rõ ràng vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Hy Lạp sẽ hỗ trợ Cộng hòa Cyprus trong các vấn đề liên quan”. Trước đây, Liên Hợp Quốc từng kêu gọi trao trả Varosha về lại cho người dân đảo Cyprus.
Năm 1974, Thổ Nhĩ Kỳ xâm lược Cyprus. Một cuộc đụng đổ giữa hai phe xảy ra gần khu nghỉ mát, khiến 40.000 người hoảng loạn chạy về phía nam. Khi Varosha trống rỗng, quân Thổ Nhĩ Kỳ rào lại các khách sạn, nhà hàng, bãi biển. Từ đó thời gian như dừng lại tại Varosha, còn đảo Cyprus bị chia cắt thành hai nửa: miền bắc thuộc phe Thổ Nhĩ Kỳ và miền nam được Hy Lạp hậu thuẫn.
Lệnh cấm đi lại từng được nới lỏng vào năm 2003. Khi đó, những cư dân cũ của thị trấn được phép quay lại và tới ghé thăm khu nghỉ dưỡng từng bị quên lãng suốt gần nửa thế kỷ.
Mới đây, vào ngày 8/10, Thủ tướng của Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ Bắc Síp, ông Ersin Tatar cho biết đã mở cửa khu vực này để đón khách tham quan trở lại. Tuy nhiên, chính phủ Hy Lạp lại phản đối điều này và dự kiến sẽ đệ đơn kiện lên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
Với khách du lịch, những người suốt hàng chục năm rời xa thị trấn, khi quay lại, một số người cho biết mọi thứ tại đây vẫn không thay đổi nhiều.
Hahalolo Tổng hợp
